Island of Manipa

---

5 december 2017: het dorp Uwe op het eiland Manipa.
De dag begint met een prachtige zonsopkomst. Ik ben niet als eerste uit bed, Natalie en Jake zijn er al voor mij uit en genieten van de opkomende zon. Het prille zonlicht schijnt door de toppen van de palmen waardoor een prachtig silhouet ontstaat. Vlak voor de kust zijn een paar vissers bezig. Ze varen in een ‘sampan’, een soort kano. Zo’n 50 meter achter de kano loopt een man tot middelhoogte in het water. Het is alsof hij telkens iets in het water gooit. Ik kan niet goed ontdekken wat het is.
 

Even later meldt zich een visser bij de Ombak Putih met zijn vers gevangen vis. SeaTrek ondersteunt de plaatselijke bevolking en voor 100.000 rupiah wordt de vis gekocht. Ik weet in ieder geval wat er vanavond op het menu staat.
 

We gaan straks het eiland Manipa bezoeken. We zijn te gast in het dorp Uwe. In eerste instantie gaat het een zogenaamde ‘wet landing’ worden, maar de bemanning heeft een idee. Zij brengen een ladder naar de kade, waardoor we toch met droge voeten aan land kunnen. We worden hartelijk welkom geheten door de plaatselijke bevolking. In de hoofdstaat, die niet veel breder is dan twee meter, liggen duizenden cashewnoten te drogen in de zon. De huizen zijn erg kleurrijk en voorzien van prachtige bloemen en mooi houtsnijwerk. We wandelen langs bananenbomen en ananasplanten op weg naar het belangrijkste exportproduct van het eiland: eucalyptusolie en sago.
De eucalyptusolie wordt uit de bladeren van de boom gewonnen. Via een eeuwenoud proces (twee vaten, een vuur onder een vat en veel water), wordt de kostbare olie in flessen opgevangen. Per dag kunnen ze ongeveer zes liter produceren. De flessen worden voor tien dollar per fles verkocht. De olie wordt geëxporteerd en staat bekend om haar geur en de geneeskrachtige werking. De hele omgeving ruikt naar eucalyptus.
 

Even verderop staat een grote voorraad sago in de zon te drogen. Sago wordt gewonnen uit de sagopalm. De boom wordt omgezaagd en de stam wordt in stukken van 50 cm gezaagd. De binnenkant van de stam is zacht en wit. De stukken worden verder klein gemaakt en met behulp van een speciaal apparaat fijn gemaakt. Omdat de sago bestaat uit meel en vezels, moeten deze twee componenten worden gescheiden. Daarvoor wordt de pulp in een trechter gegooid, waaraan een filter is gemonteerd. Met behulp van water uit de rivier wordt het sagomail opgevangen in een grote bak. De overgebleven vezels worden gebruikt als mest op het land of als veevoer voor de varkens. Het meel is rijk aan kalk en mineralen. Het meel wordt in een grote ton gedroogd en daarna in kleine stukken gesneden. Deze worden dan weer in de zon te drogen gelegd. Het eindproduct wordt gegeten als snack, maar gebruikt als ingrediënt in brood en andere producten. De eigenaar van deze plantage is succesvol: hij heeft drie mensen aan het werk. Veel van het eindproduct wordt ook geëxporteerd.
Het eiland licht behoorlijk afgelegen en is nooit door de Hollanders, Portugezen of Japanners bezet geweest. Door de geïsoleerde ligging bestaat er ook geen geregelde verbinding met andere eilanden. Veerboten kent men in deze regionen eenvoudigweg niet. In geval van nood of als producten moeten worden vervoerd, belt men met een eigenaar van een boot die hen dan komt halen. Samen spreken ze een tijdstip af. Mede door de geïsoleerde ligging en het feit dat men altijd op zich zelf is aangewezen, hebben de bewoners veel geleerd voor natuurlijke medicijnen en natuurgeneeskundige planten. Ze hebben tegen nagenoeg elke kwaal een middel.
 
De middag is ingeruimd om te gaan snorkelen, maar dat is geen succes. Er ligt heel veel rommel in het water en als we naar een andere plek varen, blijkt het daar niet beter te zijn. De kapitein besluit daarom om de zeilen te hijsen en alvast af te varen naar onze volgende bestemming. Gedurende de vaart wordt het weer steeds ruwer en op een gegeven moment moet de kapitein de zeilen laten strijken. De golven worden steeds hoger en de wind neemt flink toe. De Ombak Putih kraakt en knarst in haar voegen, maar is gelukkig bestand tegen ruwe zee en harde wind. Door alle geluiden vat ik lastig de slaap. Uiteindelijk lukt het maar om half zes word ik behoorlijk brak wakker. Enfin, het begin van een nieuwe dag.