Kastelen en meer in Engeland

---

Kastelen en meer in Engeland.
 
Engeland heeft veel te bieden. Naast de prachtige natuur en de bijzondere steden staan in Engeland duizenden prachtige kastelen en landhuizen. Sommige zijn nog bewoond, andere zijn vervallen tot een ruïne. Maar ze hebben allemaal één ding gemeen: je kunt ze bezoeken en genieten van de Engelse historie. Ieder kasteel heeft een eigen geschiedenis met eigen legendes en mythen. Als je er één bezoekt ruik je de historie en voel je de aanwezigheid van de bewoners. Niet alleen in bewoonde kastelen maar ook in de ruïnes. Dat is ook de kracht van Engeland: de eigenaren houden hun historie in ere. Niet alleen vanwege de toeristen maar vooral ook omdat ze er trots op zijn.
 
Je kunt dit reisverslag op twee manieren beleven:

1. Hieronder lees je het verslag over de prachtige kastelen en andere bijzonderheden van onze reis door Zuid-Engeland. Aan het eind van dit verslag word je doorverwezen naar de foto’s. Bij een aantal fotoverslagen kun je ook video-reportages bekijken.
2. Je kunt er ook voor kiezen om gelijk naar de foto’s en filmverslagen te gaan. Bij ieder kasteel en iedere bijzondere plek staat ook de betreffende tekst. Klik hier voor deze reis.

 
Veel plezier.
 
Folkstone
We rijden via de autobaan naar Duinkerken, waar we met de veerboot willen oversteken naar Engeland. Tijdens een korte pauze onderweg worden we verrast door een prachtig Frans busje dat beschilderd is met figuren uit Asterix en Obelix. De Franse eigenaar laat mij het voertuig vol trots zien. Hij spreekt geen Engels, maar mijn bewondering begrijpt hij onmiskenbaar.
Vanaf Dover rijden we door naar Folkestone, waar we een bed and breakfest hebben gereserveerd. Folkestone is bekend van de Kanaaltunnel. Maar deze plaats aan de kust heeft veel meer te bieden. Je kunt er via een lang pad naar het strand afdalen. Je loopt dan tussen palmbomen en andere exotische planten. Bijna alle planten bloeien waardoor ze een prachtige aanblik vormen. Naast de prachtige kleuren ruik je ook de zoete geuren van de vele bloemen.
In Folkestone staat een monument voor de Gurkha’s. Deze elitesoldaten vechten sinds 1815 voor de Britten en worden bewonderd voor hun moed. Daarom worden ze door hun vijanden gevreesd. Tijdens de Eerste Wereldoorlog hebben de Gurkha’s getoond wat ze waard zijn: ze slaagden er regelmatig in om Duitse weerstand te breken en onmogelijke posities te veroveren. Enkele Gurkha’s zijn onderscheiden met het Victoria Cross.
In één van de andere parken staat een monument voor de rol van de duiven, paarden en honden in de Eerste Wereldoorlog. Iets verder staat een monument voor de vrouwen die tijdens de Eerste Wereldoorlog een rol speelden aan het thuisfront. Zij namen de posities van de mannen in de fabrieken in en zorgden ervoor dat de oorlogsindustrie bleef draaien. Langs deze boulevard bevindt zich ook de ‘Road of Remembrance’, een permanente herinnering aan de offers die tijdens de Eerste Wereldoorlog zijn gebracht. Overal zijn de typische Engelse kruisjes aangebracht met in het hart de puppy. Sommige kruisjes bevatten een korte tekst, anderen zijn blanco.
 
Battle
Van Folkstone naar Battle 1066 is een korte reis. Battle is beroemd geworden vanwege de slag bij Hastings in 1066. De daadwerkelijke slag vond niet plaats in Hastings, maar vond plaats waar nu de plaats Battle ligt. De abdij van Battle is indrukwekkend en ik raad je aan deze te bezoeken. Op het terrein van de abdij kun je het voormalige slagveld bezoeken. Borden begeleiden je van het begin tot naar het einde van de slag. Voor de abdij ligt een uitspanning waar je uitstekend kunt genieten van echte Engelse scones.
 
Pevensey Castle
Pevensey Castle is één van de oudste kasteelruïnes van Engeland. Dit kasteel werd door oorspronkelijk door de Romeinen gebouwd en daarna door de Saksen veroverd. Het is een groot complex, dat 1500 jaar na dato nog steeds indruk maakt. Op ieder hoek van het kasteel staan grote bastions om het te verdedigen. Vanzelfsprekend kun je de ruïnes bezoeken. Een paar gedeelten zijn nog intact, maar de meeste muren en torens zijn vervallen. Het geeft hierdoor wel een goede impressie hoe dik de muren destijds waren en hoe men zo’n kasteel bouwde.

The Long Man of Wilmington
Je vindt in Engeland vele figuren in het landschap. Of ze zijn in de rotsen uitgehouwen of in het landschap aangelegd met behulp van stenen. De Long Man van Wilmington is een groot mensenfiguur van kalk. Het stelt een mannenfiguur voor in zijn rechterhand een staf of wandelstok Het is onbekend wanneer deze figuur is gemaakt. Het werd al in de 18^e eeuw genoemd en in 1874 wordt het gerestaureerd. Over het doel van deze figuur zijn de meningen verdeeld. Sommige geleerden beweren dat het een afgod is geweest, weer anderen beweren dat het gemaakt is om met andere beschavingen te communiceren. Weer een andere sage vertelt over een herdersjongen die op deze plek een reus zou hebben gedood. Je kunt ‘The long man’ bezoeken tussen het plaatsje Wilmington en Lullington. Naast de toegangsweg bevindt zich een kleine parkeerplaats. De wandelweg naar het monument is spectaculair. Door het hoogteverschil heb je uitzicht over de omgeving van Sussex. Je wordt betoverd door de verschillende kleuren in het landschap (grasgroen, de roestbruine rotsen en de blauwe lucht). De afstand van de parkeerplaats tot de Long Man is ongeveer 750 meter en absoluut de moeite waard!
 
Newhaven
Fort Newhaven is in de 19e eeuw gebouwd ter verdediging van de haven van Newhaven. Het zijn de grootste verdedigingswerken die ooit in Sussex zijn gebouwd. Tegenwoordig is het een museum en toegankelijk voor publiek. Je kunt alle kazematten bezichtigen. In 1873 werden de kanonnen geplaatst. Vlak voor de Eerste Wereldoorlog werden nieuw en moderner geschut geplaatst en tijdens de Tweede Wereldoorlog was het fort in opperste staat van paraatheid.
In 1962 werd het fort verlaten en in 1982 begon men met de restauratie. Onder het fort bevindt zich een groot gangenstelsel met vele ruimtes voor manschappen, opslag van munitie en kruit en barakken voor officieren. Alles is weer ingericht in de tijd van voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Je ruikt overal nog de geur van buskruit en in het grote gangenstelsel klinken voetstappen heel lang na, waardoor het af en toe war ‘creepy’ klinkt. Menig bezoeker slaat de schrik om het hart als ergens een deur dichtslaat en het geluid hiervan lang na nagalmt. In 2015 werd hier de britse horrorfilm ‘The cutting room’  opgenomen. Reden dus om dit fort te bezoeken.
 
Lewes
Een van mooiste kasteelruïnes vind je in het kleine stadje Lewes. Oorspronkelijk een houten keep, omgeven door stenen muren, werd in 1069 een stenen keep gebouwd door William of Surrey, de schoonzoon van Willen de veroveraar. Je kunt het hele kasteel bezoeken en boven op de kantelen heb je een fantastisch uitzicht over de stad en de verdere omgeving. Lewes zelf is ook een leuke stad. Je kunt midden in het centrum parkeren. Toen wij Lewes bezochten, hadden we een parkeerkaartje gekocht en vergeten in de auto te legen. Het gevolg was een parkeerbon van 50 pond. Enfin, op naar het politiebureau om de bon te betalen, maar daar werden we doorverwezen naar de ‘parkingshop’. Daar aangekomen kregen we wegens contante betaling een korting van 50%, dus betaalden we 25 pond. Ook veel geld, maar in ieder geval iets milder.
 
Arundel
We zakken af richting het oosten. De weg langs de kust is adembenemend en nodigt uit om overal te stoppen om je te vergapen aan het prachtige Engelse landschap. We komen aan in Arundel, een klein stadje, dat tegen een heuvel aangebouwd is. Op de top van deze heuvel staat het machtige kasteel van Arundel een middeleeuws kasteel, gebouwd rond 1000 en in 1770 volledig gerestaureerd. Het enorme gebouw wordt omgeven door een machtige muur. Op het terrein kun je uren in de prachtige tuinen wandelen. Overal staan prachtige oude bomen, vele struiken en welriekende bloemenperken. Het kasteel wordt nog steeds bewoond, maar een groot gedeelte kun je bezoeken. De entreeprijs is pittig, maar staat wel een unieke ervaring tegenover.
Naast het kasteel nodigt het stadje ook uit om rond te kijken. Onder aan de heuvel, vlak na de rotonde, bevindt zich Kim’s Bookshop. Deze boekwinkel oogt klein maar schijn bedriegt. De collectie oude en nieuwe boeken is indrukwekkend en de prijzen liggen verbazingwekkend laag. Als je de winkel binnen loopt, ruik je de drukinkt en de geur van oude boeken. Het past precies bij Arundel: alsof je eeuwen in de tijd terug gaat.
Als je de heuvel oploopt, ga je de eerste straat links en dan wandel je langs een kerk die tot winkelcentrum is omgebouwd. Nee, het is niet een winkelcentrum zoals wij dat gewend zijn, maar twee verdiepingen kleine kneuterige winkeltjes waar van alles te koop is. Bijvoorbeeld eigengemaakte sieraden, boeken, kunst, munten, speelgoed et cetera. De meeste winkeltjes zijn niet groter dan tien tot 15 vierkante meter. Het is wel schuifelen langs de kleine, volgepropte etalages maar dan kom je wel aan je trekken. Op de eerste etage, linksboven in de hoek, bevindt zich een winkeltje met uniek porselein voor poppenhuizen. Rechtsonder kun je een speelgoedwinkeltje bezoeken waar je uniek speelgoed kunt kopen. Zo stond ten tijde van ons bezoek een jaguar in dinkey toy formaat te koop voor 120 pond. De verpakking, met daarop de afbeelding van Chief Inspector Morse maakt deze auto zo waardevol.
 
Carisbrooke Castle
Een van de oudste kastelen van Engeland ligt op het prachtige eiland Wight: Carisbrooke Castle. De eerste vestingwerken op deze locatie stammen van voor de Romeinse bezetting. Tijdens de Romeinse bezetting werd het kasteel uitgebreid. Rond het jaar 1000 werd een muur rondom het kasteel gebouwd ter bescherming tegen de aanvallen van Vikingen. Het is een prachtig kasteel en je waant je heel snel weer terug in de middeleeuwen. Als je op de kantelen staat, heb je een prachtig uitzicht over Carisbrooke en omgeving. Een deel van het kasteel wordt nog bewoond, de rest is niet meer bewoonbaar, maar daardoor niet minder indrukwekkend. Het kasteel werd ooit bewoond door Thomas Cromwell (van 1520 tot 1538). Neem vooral de tijd om het kasteel te bezoeken en de tentoonstelling te bewonderen
 
Lulworth Castle
Op naar Lulworth met haar prachtige kasteel: Lulworth Castle. Het is een typische Engelse burcht met op elke hoek een ronde toren met een doorsnee van zo’n 15 meter. Rondom elke toren bevindt zich een groot terras en in het midden van de muur aan de voorzijde bevindt zich een prachtige trap naar boven. Het gebouw is zo’n twaalf tot vijftien meter hoog zijn. Het kasteel is gedeeltelijk opengesteld voor het publiek en in de kelder vind je een prachtige tentoonstelling over het leven in de tijd van ridders en lijfeigenen.
Op het terrein staat ook een oude kerk. Om de kerk staan vele oude grafzerken; sommige zijn rijkelijk versierd. Iets verderop staat een grote estate, waarvan het gebruik mij niet geheel duidelijk is, maar de moeite van het bezoeken waard is.
 
Lulworth Cove
We vervolgen onze weg naar Lulworth Cove. Nee, dit is geen kasteel of burcht, maar een bocht in een baai die je bezocht moet hebben. Het is een bocht in de vorm van een halvemaan. Een prachtig kiezelstrand en ongeveer 50 meter uit de kust een rotspartij in het water. En dat alles tegen de achtergrond van krijtrotsen en een helderblauwe zee. Iets verderop staat een rots in zee met daarin de beroemde Durdle Door. Je kunt hierdoor heen zwemmen en varen en je komt dan op een prachtig wit zandstrand. Via een wandelpad kom je boven op de rotsen, waar je een prima camping kunt vinden. Een wandeling in deze regio is een reis terug in de tijd. Overal vind je resten van prehistorisch leven, in de vorm van fossielen. Je belandt van de ene baai bij de andere baai en elke heeft haar charmes. Iets verderop wandel je langs de Stair Hole, een complexe rotsformatie, bestaande uit drie kleine ‘coves’. Je hebt vanaf de rotsen een prachtig uitzicht over het heullandschap, de zee en de rotsformaties. Kortom, Lulworth Cove is een must.
 
Dartmouth
Dartmouth is een prachtige stad aan Dartmouth Harbour. Als je in de haven staat, zie je aan de overkant een kleurrijke woningen van Kingswear. Dartmouth is een echte marinestad, waar een groot opleidingscentrum van de Marine gevestigd is. In de haven is het een drukte van belang: zowel pleziervaart als de visserij maakt gebruik van de vele faciliteiten. Dartmouth is absoluut de moeite van een bezoek waard. Ook deze kustplaats heeft een fort ter verdediging van de haven: Dartmouth Castle. Het is een klein fort met enkele kanonnen op een draaibaar affuit. Op deze manier kon men de hele baai afdekken. Aan de overkant van de baai staat een vergelijkbaar fort. Je kunt Dartmouth Castle bezoeken en het is volledig ingericht zoals het er in de 18^e eeuw uitzag. Vlak achter het fort staat een kleine kerk met begraafplaats. De kerk is ook te bezoeken en ook dat is de moeite waard: het interieur is prachtig uitgedost.
Je kunt bij het fort tot aan de kustlijn naar beneden lopen. Hier heb je een prachtig uitzicht over de baai.
 
Dartmoor National Park
Op weg naar het volgende kasteel passeren we een groot natuurgebied, dat bekend staat als Dartmoor National Parc. Het is bewolkt en mistig, en dat zijn de juiste weersomstandigheden om Dartmoor te bezoeken. Door de mist lijken de stenen en struiken op vormloze schepsels uit een lang vervlogen verleden. Overal vind je waterpoelen en het gras is erg drassig. Dartmoor is geen plek om van de gebaande paden af te wijken, want dat kan levensgevaarlijk zijn. Het gebied is op sommige plekken een moeras en daar zijn in het verleden mensen in verdwenen.
 
Restormel Castle
We vervolgen onze weg naar Restormel Castle, een prachtige ruïne van wat ooit een indrukwekkende burcht moet zijn geweest. Bizar is dat het kasteel zo’n 170 jaar geleden werd ‘herontdekt’. Het was zodanig door bomen en struiken overwoekerd dat het onzichtbaar was geworden voor de buitenwereld. Tegenwoordig is de ruïne een toeristische attractie en te bezoeken. Restormel Castle is een ronde burcht. In één van de indrukwekkende muren zijn de sporen van een enorme haard nog steeds te zien. Via een moderne trap kom je op de eerste etage: je hebt nu een prachtig gezicht op het kasteel. Rondom waren de vertrekken: de grote zaal, de kerk, het verblijf van de kasteelheer, de stallen en andere verblijven.
 
Pendennis Castle
Ons volgende doel is Pendennis Castle. Deze burcht ligt aan zee en werd in de Tweede Wereldoorlog nog gebruikt ter verdediging van de kustlijn. Op het kasteelterrein staat een indrukwekkende keep, waar omheen een verdedigingsmantel ligt, bestaande uit twee etages met vijf kanonnen. Het terrein wordt afgeschermd door een dikke vestingmuur die wordt verdedigd door middel van grote kanonnen. Het fort werd in opdracht van Henry YIII tussen 1539 en 1545 gebouwd om Engeland tegen de invasie door de Fransen en Spanjaarden te beschermen. Het fort is deels nog ingericht en je hebt toegang tot alle ruimten. Hilarisch is het toilet, oftewel een echte ouderwetse kakdoos. Hij is nu afgeschermd door een deur, in vroeger tijden was het een open ruimte. Op het terrein van het kasteel staan enkele kanonnen op affuit uit de Tweede Wereldoorlog. Ze wijzen nog altijd dreigend in de richting van de zee, klaar om het Engelse vasteland te verdedigen.
 
St. Michaels Mount
St. Michaels Mount is een prachtig klooster op een klein eiland voor de Engelse kust. Het is bij vloed alleen met de boot bereikbaar maar bij eb kun je over een betonnen pad het eiland bereiken. De heenweg maken we gebruik van een boot. De vaart duurt enkele minuten en we leggen aan in de kleine haven. Omdat deze bijna volledig door muren is omsloten, is het uitstappen gemakkelijk. St. Michaels Mount is een klein eiland en naast een klooster, wordt het ook door niet-kloosterlingen bewoond. Het is een minidorp op zich, echter, zonder de gemakken van een dorp of stad. Daarvoor moeten de inwoners naar de wal.
Het klooster werd in het verleden verdedigd met behulp van kanonnen die nu nog steeds dreigend in de richting van de zee staan. De weg van e haven naar het kloosters loopt tussen prachtige palmen, kleurige bloemen en indrukwekkende struiken. Overal ruik je de bloemen en hoor je de insecten zoemen. Het klooster is alleen te bereiken via het restaurant en natuurlijk tegen betaling. Maar dat is het meer dan waard. Het herbergt een prachtige bibliotheek en een klassieke zaal, waar zich een grote tafel en rijk bewerkte stoelen bevinden. Het dak is van eiken gebinten gebouwd en is sierlijk afgewerkt. Rondom zijn taferelen in de muren gebeiteld en boven de haard prijkt het wapen van het klooster. De ramen zijn allemaal glas in lood en ieder raam heeft een ander thema. De kloosterkerk is klein, maar daardoor niet minder indrukwekkend. Een van de pronkstukken van het klooster is originele samoerai kleding, welke door Japan is geschonken.
Rondom het klooster bevindt zich een kleine en zeer oude begraafplaats met ongeveer tien grafzerken. De namen zijn niet meer te lezen en waarschijnlijk liggen hier voormalige kloosterlingen begraven. De weg terug naar het vaste land maken we over het drooggevallen pad. Er komen ons vele toeristen tegemoet. Links en rechts van het pad kun je de drooggevallen zeebodem zien, hier en daar ligt zeewier en zie je mosselen en andere zeedieren.
’s Avonds maken we nog een wandeling langs het strand. Door de vele lichtjes en het verlichte St Michaels Mount is het erg sfeervol. Dat in deze regionen allerlei verhalen en legenden zijn ontstaan en nu nog steeds in kroegen en pubs worden verteld, is logisch. De omgeving leent zich er bij uitstek voor.
 
Land’s End
De dag begint met een prachtige regenboog. We rijden nu door naar Land’s End, het punt in Engeland waar je letterlijk aan het einde van de Europese wereld staat. Nadat we onze auto hebben geparkeerd lopen we naar het meest zuidwestelijke punt van Engeland. Het uitzicht is overweldigend en overal heeft de zee andere kleuren: variërend van blauw tot groen en dan weer bruinachtig. In de verte staat een kleine vuurtoren op een eenzame rots.
 
Jurassic Coast
Na een hapje en een drankje besluiten we een wandeling te maken langs de beroemdste kust van Cornwall: de Jurassic Coast. De kust werd miljoenen jaren geleden gevormd en is destijds bijna onveranderd gebleven. Dus de verwachtingen zijn erg hoog. Omdat de beklimming behoorlijk is, besluit ik eerst de boel te verkennen. Het is een mooie doch vermoeiende klim en als ik boven kom en uitkijk over deze kust, komt er maar een gedachte bij mij boven: ik ben in Jurrasic Parc belandt! De omgeving ziet er zo puur uit: allemaal okergele rotsen, in allerlei formaties en van allerlei groottes. Het is alsof de tijd hier stil heeft gestaan. Beneden, op zo’n diepte van 40, 50 meter, slaan de golven te pletter tegen de rotswanden. Het zeewater spat hoog op. Tussen de rotsen nestelen vogels; ze vliegen af en aan. Ik kan geen andere superlatieven bedenken om deze omgeving te beschrijven. Ik wenk Erica en samen maken we een wandeling langs deze kust.
De wandeling voert over smalle paadjes, langs de steile wanden. Overal staan de bloemen in bloei en zijn insecten druk bezig met het verzamelen van nectar. Onder ons slaan de golven tegen de rotsen te pletter. De wind speelt met het gras en de struiken. Het pas kronkelt verder en af en toe lijkt het alsof je niet verder kunt, maar dan is er toch weer een begaanbare afslag. Uiteindelijk komen we uit bij een klein strandje, waar we even uitrusten.
Zittend in het gras genieten we van de kabbelende zee en het prachtige uitzicht. De zon zorgt voor een aangename warmte en na een tijdje lopen we via een andere route weer terug. Deze voert over de rotsen en is net zo mooi en indrukwekkend. Het uitzicht over het land en de zee is ook hier fantastisch.
Teven de avond wandelen we naar het dorp Mousehole, een klein vissersdorp met een afgeschermde haven. De huizen staan hier tegen de heuvel aan gebouwd en vormen zo een prachtig gezicht. Aan de kade liggen allemaal kleine bootjes aangemeerd. Zo te zien zijn de vissersboten uitgevaren naar zee. Hier staat ook een monument ter herinnering aan de zeelui die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen. Ook hier liggen vele kransen aan de voet.
 
Tintagel
We rijden naar de bakermat van Engelands grootste legende: Tintagel, de geboorteplaats van Koning Arthur. De weg ernaar toe is al een avontuur. De autoweg gaat langzaam over in smalle landweggetjes met aan weerszijden hoge heggen van fuchsia’s. De weggetjes worden zo smal dat je elkaar niet meer kunt passeren. Overal zijn daarom inhammen gecreëerd om elkaar te kunnen passeren. Voor bezoekers met een caravan of camper vormen deze wegen een extra uitdaging. Maar als je uiteindelijk Tintagel binnen rijdt, overtreft het al je verwachtingen. Een aandoenlijk klein dorp, waar alles in het teken van de koning staat. Iedere pub, eetgelegenheid en winkel is uitgedost met Arthur relikwieën of namen van personen die met deze held te maken hebben gehad. Vlak aan het strand, op de hoge rotsen staat een groot hotel, vernoemd naar het kasteel van Arthur: Camelot. Links van het kasteel ligt een klein schiereiland, ter grootte van twee tot drie voetbalvelden. Hier vind je de resten van het middeleeuwse kasteel Tintagel.
Je kunt deze ruïnes bereiken via een hoge, deels houten trap. Bij eb kun je halverwege ook naar beneden en dat is aan te raden. Het laatste gedeelte van deze trap is even uitkijken: hier liggen kleine en grote keien, die gevaarlijk heen en weer kunnen rollen. Een valpartij is daardoor snel gebeurd. Je komt vervolgens op een klein strand. Links ligt een grote rots en daarachter bevindt zich een van de beroemdste grotten van Tintagel: Merlin’s cave. Volgens de legende zou Merlijn hier hebben gewoond en Arthur hier hebben opgevoed. Bij vloed is deze grot overigens niet bereikbaar.
Als je op het strand staat, ligt er vlakbij de waterlijn een ongeveer zes meter hoge rots. Bij vloed is deze rots nagenoeg niet zichtbaar: dat geeft een goede indicatie hoe hoog het water komt. We vervolgen onze weg naar boven.
Via een steile trap komen we op het eiland zelf en overal zien we resten van het kasteel. De kasteeldeur met haar kantelen is wereldberoemd en is kenmerkend voor Tintagel. De grote hal is nog deels intact en met enige fantasie kun je deze reconstrueren. Het kasteel is gebouwd van leisteen en de resten staan na ruim duizend jaar nog stevig. Na de grote hal bereik je de funderingen van de bijgebouwen. Boven op het eiland staan de resten van de kerk, waar het altaar nog steeds staat. Ook hier vind je resten van de bijgebouwen. Midden op het eiland staat een standbeeld van de figuur waar het allemaal om draait: Koning Arthur. Het is in brons gegoten, ongeveer twee meter hoog en kijkt naar de vaste land. Zijn handen steunen op zijn magische zwaard Excalibur. De kap van zijn cape ligt diep over zijn hoofd, waardoor zijn ogen niet te zien zijn. Als je enkele meters op afstand staat, lijkt het of hij wil zeggen: welkom op míjn eiland. Het standbeeld straalt zelfvertrouwen, zelfverzekerdheid en dapperheid uit. Een man waarmee niet te spotten valt…
 
Arthurian Centre
In het park van het Arthurian Centre ligt Arthur’s Stone, een stenen pilaar van zo’n 5 meter lengte. Het ligt aan de rivierbedding en je kunt het alleen van bovenaf zien, op z’n 5 meter diepte. Wel slim van de eigenaren: op deze manier kun je niet vaststellen of het wel echt is. Er hangt wel een toelichting, maar het valt niet te controleren. Enfin, er zal wel een kern van waarheid in zitten en in de afgelopen jaren hebben wetenschappers onderzoek gedaan naar de echtheid van de steen. Of deze steen inderdaad iets met Arthur te maken heeft, zal altijd een mysterie blijven.
 
St. Nectans Glen Waterfalls
We besluiten deze dag met een spectaculaire wandeling naar een wel heel bijzondere waterval: St. Nectans Glen Waterfalls. De weg ernaar toe voert langs een snelstromende beek. Overal vliegen vogeltjes af en aan tussen de weelderige plantengroei. Het wandelpad stijgt licht naar boven en af en toe steken we de beek over. De natuur heeft er ook voor gezorgd dat hier en daar een waterval is ontstaan. Het ruikt er zeer aangenaam, een mengeling van frisse bladeren, gecombineerd met de zoete geur van de bloeiende bloemen. Iets verderop is een vogeltje druk bezig met het vinden van voedsel. Onder aan de top van de heuvel staat een ruïne van wat mogelijk ooit een woonhuis is geweest. Gezien de staat van het gebouw is het al tientallen jaren geleden verlaten. Het groene mos tiert welig op de muren, alsof de natuur besloten heeft om het gebouw terug te nemen.
Een steile trap, die glibberig is geworden door de combinatie van mos en water, voert naar boven. Op de top staat een klein huisje, waar je tickets en souvenirs kunt kopen. Na het kopen van de tickets dalen we weer af langs een steile trap. Iets verderop staat een prachtige boom, die vol hangt met allerlei dingen, zoals briefjes, speelgoed, bijzondere artikelen en nog veel meer. Overal staat een boodschap op: variërend van gezondheidswensen, berichten tot gewoon een foto. Aan St. Nectans Glen Waterfalls worden bijzondere krachten toebedeeld. Volgens de legende van Koning Arthur zouden zijn ridders hier zijn gedoopt, voordat je op zoek gingen naar de Heilige Graal.
Overal staan steenmannetjes in het kabbelende water. Links en rechts kijk je tegen de met algen en mos begroeide wanden aan. In het water liggen overal stapstenen en ik loop in de richting van de waterval. Vanaf 20 meter hoogte stort het water omlaag, in een soort natuurlijke kuip. Het water vindt vervolgens haar weg door een rond gat in de wand. Het gat is door het stromende water uitgesleten en stort weer enkele meters omlaag. Het is spectaculair om te zien en om te ervaren hoe bijzonder deze plek is. De omgeving voelt op de een of andere manier als gemoedelijk, rustgevend en verhelderend. Dat hier bijzondere krachten aan worden toegerekend verbaast me niet.
De wandeling naar beneden is opnieuw een beleving. Het rustige geruis van het kabbelende beekje nodigt uit om hiervoor altijd te blijven. Het is al laat in de middag en op de een of andere manier is de atmosfeer veranderd: het is iets drukkender warm maar dat voelt niet onplezierig aan. Ik kan me voorstellen dat mensen in deze omgeving bovennatuurlijke waarnemingen doen…
 
Rough Tor
We hadden Rough Tor al op de kaart gezien en werden nieuwsgierig. Als we de parkeerplaats oprijden worden we beloond met een prachtig heuvellandschap. Via een pad kun je naar de toppen van de heuvels lopen. Rechts bevindt zich een monument dat onze nieuwsgierigheid prikkelt. Eerst maar naar boven, naar de toppen van de heuvels. De wandeling daarnaartoe lijkt niet zo ver, maar schijn bedriegt. Het is een flinke afstand en af en toe is de beklimming pittig. Maar dat wordt ook beloond: een prachtig uitzicht over het Engelse landschap. Op de toppen liggen flinke rotspartijen die zich gemakkelijk laten beklimmen. Op een van de rotsen is een plaquette aangebracht die herinnert aan de inzet van de 43^ste Wessex Divisie in de Tweede Wereldoorlog.
We maken een wandeling over de toppen waarbij we telkens worden verrast door de wisselende landschappen. Het waait flink, en de opgejaagde wolken zorgen voor een prachtig kleurenspel. Op de terugweg lopen we tussen de schapen en de runderen door. De dieren zijn al zo aan wandelaars gewend dat ze nauwelijks opkijken. Tenslotte bereiken we het monument aan het begin van het park. Het is een monument dat herinnerd aan de moord op Charlotte Dymond. Zij werd op 14 april 1844 door Matthew Weekes gewurgd en op deze plek achtergelaten. Het is opmerkelijk dat zowel het slachtoffers als de dader op het monument zijn vermeld. Deze moord heeft nogal wat stof doen opwaaien omdat het proces tegen de dader aan alle kanten rammelde. In de jaren 70 en 80 hebben journalisten onderzoek gedaan naar de procesgang en er wordt getwijfeld of Weekes wel de dader is geweest.
 
Dozmary Pool
Vlakbij Rough Tor ligt Dozmary Pool: het meer waar volgens de Arthurlegende het zwaard Excalibur door de Lady of the Lake aan Arthur werd gegeven. Na zijn dood werd het weer in het meer gegooid. Ook hier hebben wetenschappers onderzoek gedaan in een poging het zwaard te vinden. Met sonar apparatuur hebben ze de bodem afgezocht naar het magische zwaard Excalibur. Tot nu toe zonder succes.
 
Launceston Castle
Ons volgende doel is Launceston Castle, een ruïne van een kasteel op een grote heuvel. Dat dit kasteel ooit op deze strategische heuvel is gebouwd, is logisch: vanaf de binnenplaats kijk je over de hele stad uit. Via een steile trap kom je op een klein plateau waarna je via een brug naar het kasteel kunt. Waarschijnlijk is dat ooit de ophaalbrug geweest. De weg naar de ruïne is vrij steil maar wordt beloond met een prachtig uitzicht over de stad. De burcht zelf is een voorbeeld van hoe een ridderburcht moet zijn. Eigenlijk is alleen de grote ‘keep’ overgebleven, die door dikke muren wordt omgeven, met daartussen voldoende ruimte om de verschillende verdiepingen te bezoeken. Omdat deze ruimtes vrij smal zijn, waren ze goed te verdedigen. Je kunt niet in de keep zelf, maar er wel rond omheen lopen, door de smalle gangen en via de smalle trappen. De muren rondom het kasteel zelf zijn grotendeels verdwenen, maar dat maakt het bouwwerk niet minder indrukwekkend.
 
Glastonbury Abbey
Eén van de beroemdste toeristische trekpleisters zijn de ruïnes van Glastonbury Abbey. Deze ruïne is immens en de abdij moet er ooit gigantisch hebben uitgezien. Een maquette geeft een beeld, maar dat gaat het voorstellingsvermogen te boven. Een wandeling over het terrein en door de ruïnes geeft een goede indruk van de bouwkunsten uit de middeleeuwen.
We zijn niet de enigen op het terrein: er wordt een dienst gehouden en voor de voormalige kerk staan honderden klapstoelen. Het zijn voornamelijk ouderen die voor de dienst komen. Tussen de ruïnes staat een klein bord dat het voormalige graf van Koning Arthur en Guinevere markeert. Volgens historici uit die tijd zouden de monniken destijds het graf hebben gevonden. Arthur werd daarna herbegraven in de kerk en na de verwoesting van de kerk is het graf onvindbaar. Of ze inderdaad het graf hebben gevonden, blijft en mysterie. Enkele wetenschappers zijn hiervan overtuigd, doch iedere aanwijzing ontbreekt tot nu toe. Het is meer waarschijnlijk dat de monniken de vondst hebben verzonnen om zo meer pelgrims te trekken. Het wordt ook wel gezien als ’s werelds eerste crowdfundingsactie.
Van de ruïnes is alleen de keuken nog volledig in takt. Het gebouw geeft een aardige indruk van de bouwkunsten en de manier waarop de monniken destijds leefden. We zetten onze wandeling voort en zien overal de resten van de abdij. Soms zijn het alleen funderingen, een andere keer zijn het complete muren of torens. We besluiten het terrein te verlaten en lopen de stad binnen. Daar worden we getrakteerd op een processie: de pelgrims, die zojuist de mis in de abdij hebben gevolgd, lopen nu in processie door de straten. Ze dragen Mariabeelden en andere religieuze voorwerpen met zich mee.
 
Glastonbury Tor
Van de Abbey naar de Tor is een fantastische beleving. Deze enorme puist is een regelrechte blikvanger in het vlakke Engelse landschap. Waar je ook vandaan komt, je ziet overal deze berg, met daarop de prachtige maar tevens mysterieuze toren (de Tor). Glastonbury is om meerdere redenen beroemd: allereest natuurlijk de Tor, maar ook de Abbey en niet in de laatste plaats het festival. De Tor is met mysteries omgeven en dat trekt bezoekers van over de hele wereld. Aan de voet van de Tor bevindt zich een bron met sterk ijzerhoudend water. Het water schijnt geneeskrachtig te zijn en tegen betaling kun je daar een bad nemen.
De weg omhoog naar de Tor is een behoorlijk pittige: er staat veel wind. Langzaam komt de Tor in zicht en als we uiteindelijk boven zijn, staat hij daar in volle glorie. De wind jaagt door de doorgang en veroorzaakt wapperende haren en bollende jassen. Maar het uitzicht is adembenemend. Het is niet bekend wanneer de Tor gebouwd is, en waarvoor hij heeft gediend. Glastonbury Tor wordt ook wel in verband gebracht met King Arthur. Hoe dan ook, op de een of andere manier straalt deze locatie iets bijzonders uit. De Tor zelf is van een soort zandsteen gebouwd. In de muur zijn vreemde figuren gemetseld, die het geheel nog mysterieuzer maken. Binnen hangt een plaquette. Als je in de toren naar boven kijkt, zie je de raampjes. De uitstulpingen in de vier muren wekken de indruk dat er ooit verdiepingen zijn geweest.
Het aantal bezoekers neemt toe. Een aantal mensen zit te mediteren en weer anderen liggen in het gras. De Tor staat op een soort plateau, en als je aan de rand naar beneden kijkt, zie je contouren van een pad dat rondom de berg naar boven leidt. Het pad is – gezien het overwoekering door gras – niet meer in gebruik. Waarschijnlijk is het in vroeger tijden wel gebruikt.
 
Chalize Well
We dalen weer af en gaan aan de voet van de berg naar de bron, die ook aan King Arthur wordt gelinkt: Chalize Well. De entree is een weelderige bloemenpracht: alles groeit en bloeit en het ruikt er heerlijk. Via kleine smalle paadjes loop je tussen de welriekende bloemen door, die talloze insecten en vlinders aantrekken. Daar ontspruit Chalize Well, een geneeskrachtige bron met sterk ijzerhoudend water. Bij de bron zelf zijn een aantal zitjes onder een grote boom waar mensen kunnen mediteren. Het water leidt via kleine kanaaltjes naar een reservoir waar je met je blote voeten door heen kunt lopen. Het water is ijskoud en bruin gekleurd. Het ijzer is op de bodem en de wanden van het reservoir neergeslagen en kleurt alles diepbruin. Een ander kanaal leidt naar een kleine waterval, waar het water in verschillende terrassen stroomt.
 
Bath
Op naar Bath, een oude Engelse stad met flinke Romeinse invloeden. Een van de bekendste gebouwen is de brug over de rivier. Aan weerskanten op de brug zijn kleine winkeltjes gevestigd en onder de brug vindt de rivier haar weg over grote brede trappen, waardoor een prachtig schouwspel ontstaan. In Bath vind je ook een oud Romeins badhuis. Dit kun je bezoeken, maar de enorme rij mensen voor het badhuis, weerhoudt ons van het bezoek. Gelukkig is er veel meer te zien: prachtige kerken, en de Alkmaar garden: een park dat herinnert aan de bevrijding van Alkmaar op 5 mei 1945. Alkmaar en Bath zijn partnersteden. In het parken zitten vele studenten in de zon: de één zit te lezen, anderen praten met elkaar en weer anderen liggen gewoon. Er verblijven ook vele gezinnen. In het centrum van het park staat een monument voor de Prins van Oranje. Volgens de inwoners van Bath zou hij genezen zijn door de heilzame werking van het water uit Bath.
Bij het Charles Dickens Museum raak ik aan de praat met de conservator, die in 18^e -eeuwse kleding is uitgedost. Hij is totaal niet te spreken over de Brexit en haalt allerlei argumenten aan waarom Engeland in de EU moet blijven. De man had al een rood hoofd, maar zijn tirade maakt hem nog roder. Desalniettemin is hij hartelijk en vriendelijk en met een ferme handdruk nemen we afscheid. We lopen door naar een park dat wordt omgeven door prachtige gebogen gebouwen met in het middelpunt van het park een enorme Esdoorn. Ook hier vinden vele inwoners hun ontspanning.
In de avonduren maken we een wandeling aan de rand van Bath. Als we bij een oude kerk aankomen, vallen de oude vervallen graven op. Vooral, omdat er één graf bij is dat zeer goed onderhouden is. Het is het graf van Kapitein George Montagu van de Royal Navy. Deze kapitein heeft zich bewezen tijdens een aantal Engelse oorlogen. De kerk, het kerkhof en het graf zijn een bezoek waard.
 
Stonehenge
Als je in Engeland bent, dan is een bezoek aan Stonehenge een must. Het is weliswaar geen kasteel maar wel een van de oudst bewaard gebleven monumenten uit de jonge steentijd. Wanneer het gebouwd is, is ongekend, maar dat zal ongeveer 5 tot 8000 jaar geleden zijn.
Stonehenge is omgeven met mysteries. Het eerste mysterie is de vraag hoe het ooit is gebouwd. De stenen wegen enkele tientallen tonnen per stuk en het is een prestatie van formaat dat ze deze rechtopstaand hebben gekregen. Over hoe de bouwers de zware stenen dwars op de staande stenen hebben gekregen doen zich vele theorieën de ronde.
Rondom het moment zijn vele overblijfselen van bewoning gevonden. Of de bouwers hier ook gewoond hebben, blijft ongewis. Feit is dat Stonehenge een aanzuigende werking heeft vanuit de hele wereld. Elk jaar komen vele bezoekers van over de hele wereld bijeen om bij Stonehenge de zonnewende te ervaren.
Het bouwwerk dwingt respect af, zowel vanwege de grootte als vanwege de wijze waarop het mogelijk gebouwd is. Het is wel jammer dat het monument tussen twee snelwegen ligt. Het verkeer zorgt hierdoor voor onnodig lawaai. Er zijn plannen om de snelwegen te verleggen, maar hoever die plannen zijn, is onbekend. Er zijn wetenschappers die beweren dat Stonehenge een soort tempel was, waar druïden gebruik van maakten. Bewijzen hiervoor zijn niet gevonden, maar het zou erg goed mogelijk kunnen zijn. Vroeger kon je tussen de stenen doorlopen, maar dat is verleden tijd. Helaas werden de stenen beschadigd of besmeurd met graffiti, waardoor men besloot de cirkel af te sluiten.
De cirkel roept een bepaald gevoel op, alsof je ver in de tijd terug gaat. Vooral tegen de duisternis komt dat gevoel naar boven, alsof er bepaalde krachten worden opgeroepen. Volgens astronomen is Stonehenge een astronomische calculator. Hiermee kunnen eclipsen worden voorspeld. Opvallend is dat een keer in de negen jaar de volle maan van midwinter precies boven de Heelstone opkomt en daar eclipseert. Op dat moment treedt ergens anders in de wereld een maans- of zonsverduistering op.
Hoe dan ook, ervaar het zelf.
 
Blenheim Palace
Blenheim Palace is een van de grootste woonpaleizen van Engeland. Het werd gebouwd door John Churchill, als beloning voor zijn militaire verdiensten in de slag bij Blenheim. In 1874 werd hier een van Engelands beroemdste premiers geboren: Winston Churchill. In het paleis is een permanente tentoonstelling van hem gewijd.
De weg naar het paleis is al een feest: je rijdt via een monumentale brug over een prachtige vijver. Het park rondom het paleis is ongeveer 800 hectare groot en er werden meer dan een half miljoen bomen geplant. Je kunt hier uren, ja zelfs dagen rondlopen. De natuur is er zeer rijk: vele konijnen, hazen en vogels. En een weelderige plantengroei: rozenperken en wilde planten.
Het kasteel zelf is imposant en je vraagt je af wat een gezin daar te zoeken had. Natuurlijk had het te maken met eergevoel en status. De bewoners hadden destijds de beschikking over een groot personeelsbestand. Voor de gemiddelde toerist komt de inrichting protserig en kitscherig over, doch als je bereid bent daar doorheen te prikken, beleef je een stuk unieke Engelse historie.
 
Windsor Castle
Windsor castle staat synoniem voor het Britse hof: de koninklijke familie verblijft hier regelmatig. Het is het grootste nog bewoonde kasteel ter wereld. Het wordt al vanaf de twaalfde eeuw bewoond. Het is als verdedigingsburcht gebouwd door Willem de Veroveraar.
Windsor Castle toren overal in de omgeving bovenuit. Als de koninklijke familie aanwezig is, wappert de Engelse vlag op de keep. De staatsvertrekken worden al sinds 1845 voor het publiek opengesteld. Sinds de grote brand in 1992 worden grotere delen van het kasteel voor bezoekers opgesteld. Aanvankelijk om geld op te halen voor de restauratie en daarna bleef het geopend. Voordat je binnen bent, krijg je te maken met veiligheidsmaatregelen. Je moet door een detectiepoortje en de bagage wordt gescand. Mijn vrouw had een zakmesje in de tas, en dat werd ook gedetecteerd. Gek genoeg mocht ze het gewoon mee naar binnen nemen…
Op de binnenplaats paradeert de wacht. De man staat keurig in de houding en – volgens protocol – beweegt hij alleen zijn ogen. Je vergaapt je in de vertrekken aan de vele schilderijen en kunstvoorwerpen. Erg bekend is Queen Mary’s Dolls House. Het is het beroemdste poppenhuis ter wereld, waar je vele miniatuurversies van Windsor castle vindt. Zelfs de toiletten kunnen worden doorgespoeld en het poppenhuis beschikt over elektriciteit. Gedurende drie jaar hebben meer van 1500 man aan het poppenhuis gewerkt!
Kortom, wil je een kijkje nemen in het leven van de Engelse koninklijke familie, dan kom je in Windsor Castle volledig aan je trekken
 
Kew Gardens
Kew Gardens is de grootste botanische tuin ter wereld. Sinds 1841 is de tuin toegankelijk voor publiek. Het is een van de mooiste tuinen van Engeland met een Chinese pagode, een Nederlands huis (1631), een orangerie en natuurlijk de enorme kas. Een wandeling door deze tuinen is een feest. Je ziet een veelheid aan planten en dieren. De eekhoorns zijn gewend aan mensen en je kunt ze daardoor op enkele meters naderen. Bijzondere bouwwerken in Kew Gardens zijn:

• De Chinese Pagoda uit 1761. Je kunt deze toren beklimmen, maar dat betekent wel dat je 253 treden op moet.
• Kew Palace, het woonhuis van King George III.
• The Palm house, een enorme kas uit de 19^e eeuw. Via een trap kun je naar boven en heb j uitzicht over de boomtoppen.
• The Temperate House is de grootste kas van Kew Gardens en ook de grootste van Engeland.
• The Waterlilly House is een kas uit de 19^e eeuw met waterlelies.

De tuin heeft ook een prachtig aangelegde rozentuin (aangelegd in 1848).
 
Leeds Castle
Volgens de beheerders van Leeds Castle is dit kasteel het mooiste kasteel van de wereld. Of dat echt het geval is, weet ik niet, maar het is wel een prachtig kasteel. Het is een typische waterburcht die haar 1000 jarige geschiedenis prima heeft doorstaan. Het begint al als je de grote brug oprijdt. Het kasteel staat er stoer bij en straalt veel zelfvertrouwen uit. Hoewel de entreeprijs vrij hoog ligt, is het een bezoek meer dan waard. Je krijgt een goede indruk van de Engelse architectuur en het leven in de middeleeuwen. De enorme tuin is prachtig: veel water partijen en een veelheid aan geurige bloemen en planten. De eekhoorns rennen af en aan en overal zie en hoor je vogels. De tuin is zeer uitnodigend aangelegd en je kunt er uren rondwandelen.
Rondom het kasteel ligt een enorme waterpartij. In vroeger tijden moest het een barrière opwerpen tegen ongewenste bezoekers. Als je buitenom loopt zie je pas de grootte van het kasteel en begrijp je waarom het kasteel vele kunstenaars heeft geïnspireerd. Genoeg redenen dus voor een bezoek aan dit historische bouwwerk.
 
Dover Castle
Welkom in Dover Castle! Dit kasteel zie je al opdoemen als je met veerpont aankomt in Dover. Het is een imposant gebouw en het grootste kasteel van Engeland. Het ligt op de krijtrotsen van zuidoost Engeland en heeft in haar geschiedenis een prominente rol gespeeld. Volgens historici stond in de ijzertijd op dit punt al een stronghold. In de loop van de eeuwen is de bebouwing aangepast en het heeft ooit ook als pharos (vuurtoren) dienst gedaan. Op de binnenplaats staan de resten van een vuurtoren die door de Saksen werd gebouwd.
Het kasteel is zeer indrukwekkend en heeft een enorme keep. Op de binnenplaats kun je je vergapen aan de architectuur en de fraaie kazematten en andere gebouwen. Het kasteel is op krijtrotsen gebouwd en aan het eind van de 18^e eeuw werd besloten een gangenstelsel in de rotsen uit te hakken. Omdat Napoleon in Europa oprukte, werd Dover een echte garnizoensstad en op een gegeven moment huisden er meer dan 2000 soldaten in de grotten. Het grotten stelsel gaf toegang tot vele grote ruimten, die werd gebruikt als barakken, ziekenzalen, commandocentra et cetera. Midden 19^e eeuw werden de tunnels verlaten en in 1939 werden ze ingericht als schuilplaats. Daarna werden er commandocentra ingericht en als je grotten nu bezoekt, tref je deze nog steeds aan. Het is een indrukwekkend stelsel: je kunt de originele kaartenkamers bezoeken, de manschappenverblijven, de ziekenboeg en de toiletten en doucheruimten. Overal is elektriciteit aangelegd, dus je kunt alle ruimten bezoeken. Iedere ruimte biedt uitgebreide documentatie over het doel en de inrichting. Foto’s en tekeningen verduidelijken het geheel. Houd er wel rekening mee, dat je de tijd neemt voor een bezoek en ga dus niet aan het einde van de dag. Het is het grootste ondergrondse barakkencomplex dat ooit is gebouwd.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezocht Winston Churchill regelmatig het kasteel. Als je op de binnenplaats loopt, kun je het terras bezoeken waar Churchill regelmatig over het Nauw van Calais uitkeek.

Naar de foto's.